Leuk hoor, die aanbestedingen, maar wie zit daar nou eigenlijk achter? Welke partijen besteden aan? En waarom doen ze dat? Waarom storten ze al-die-ellende over je uit voordat je daar gewoon lekker je werk kan gaan doen?
Het antwoord daarop is eigenlijk heel simpel: alle partijen kunnen er voor kiezen om aan te besteden. Overheidsinstanties, private partijen: you name it. Niet iedere partij kiest er voor om gebruik te maken van aanbestedingen. Om een klein beetje overzicht in de jungle te scheppen schreef ik onderstaande blog voor je.
De basis voor de Nederlandse aanbestedingsregels ligt in de Aanbestedingswet 2012. In artikel 1.1 van die wet wordt een aanbestedende dienst gedefinieerd als ‘de staat, een provincie, een gemeente, een waterschap of een publiekrechtelijke instelling dan wel een samenwerkingsverband van deze overheden of publiekrechtelijke instellingen.’ Die groep is dan ook vanuit de Aanbestedingswet gebonden aan de (Europeesrechtelijke) aanbestedingsregels, die in Nederland dus zijn vastgelegd in de Aanbestedingswet 2012.
In deze wet en de daarop berustende bepalingen wordt verstaan onder: aanbestedende dienst: de staat, een provincie, een gemeente, een waterschap of een publiekrechtelijke instelling dan wel een samenwerkingsverband van deze overheden of publiekrechtelijke instellingen
Dat dat niet altijd even duidelijk is blijkt wel uit de discussies die op dit moment gaande zijn over de vraag over of woningcorporaties wel of niet aanbestedingsplichtig zijn. Samengevat: de Europese Commissie heeft Nederland inmiddels een aantal keer gewaarschuwd dat woningcorporaties moeten aanbesteden. Nederland stelt zich op het standpunt dat woningcorporaties geen onderdeel van de overheid uitmaken. Dikke kans dat dat een rechtszaak wordt, en als het zo ver is houd ik je uiteraard op de hoogte.
Dan zijn er nog alle andere private partijen. Deze zijn niet gebonden aan de regels in de aanbestedingswet, maar zetten de aanbestedingssystematiek wel steeds vaker in om snel bij veel partijen offertes op te vragen die voldoen aan de voorwaarden die zij daaraan stellen. Zo’n private offerteprocedure draagt vaak de titel ‘tender’.
Private tenders zijn, omdat ze niet vastzitten aan de aanbestedingsregels, veel soepeler. Ze worden ook meestal niet openbaar aangekondigd, maar je moet worden uitgenodigd om deel te kunnen nemen. Vervolgens kunnen private tenderaars wel gebruik maken van digitale platformen om de procedures te doorlopen.
Jazeker! Laat me je op weg helpen.
Overheidsaanbestedingen zijn gebonden aan heel veel regels om er voor te zorgen dat alle partijen in de markt gelijke kansen krijgen. Dat betekent dat die regels ook bewaakt moeten worden. Iedereen moet immers dezelfde kansen krijgen, en dat kan alleen als de regels gehandhaafd worden. Volg de regels dus strikt, houd je aan de termijnen, het voorgeschreven aantal A4 en gebruik het juiste lettertype. Al die regels zijn er namelijk voor bedoeld om te zorgen dat jij dezelfde kansen krijgt als je concurrent. En geloof me; Binnen al die regels kun je écht het verschil maken, maar dat is materiaal voor een andere blog…
Private tenders zijn niet gebonden aan al die regels, en binnen de regels van de wet mag een private overheidsorganisatie iedere partij contracteren die hij wil: of dat nu een volledig transparante en nauwkeurig afgewogen keuze voor een sociale MKB-er uit de regio is, of de buurman van de directeur. Daarnaast worden de tenders zoals gezegd meestal niet openbaar aangekondigd. Dat betekent dat het verstandig is om je bij deze partijen al voordat de tender gaat spelen in de kijker te spelen. Dan weten ze namelijk dat jij uitgenodigd moet worden om in te schrijven. Daarnaast kun je deze partijen met alle creativiteit die je in je hebt. Doe dat dus ook. Wel is het verstandig je te houden aan de regels die de opdrachtgever stelt in de offerteaanvraag. Doe je dat niet, staat het die partij namelijk ook vrij om jouw offerte niet eens mee te nemen in de beoordeling. En dat wil je niet, natuurlijk.
